BELFER PISZE... Tydzień Rodzeństwa. Jak wspierać dobre relacje pomiędzy rodzeństwem? #odpanipsycholog
Drodzy Rodzice i Opiekunowie!W kwietniowym kalendarzu szkolnych imprez dla naszych uczniów zaplanowany został TYDZIEŃ RODZEŃSTWA. Organizując taką akcję, chcieliśmy uczniom zwrócić uwagę na to, jak ważną rolę w ich życiu odgrywa brat czy siostra, i zachęcić do budowania dobrych relacji ze sobą, pielęgnowania ich na co dzień.
Rodzeństwo wywiera ogromny wpływ na rozwój osobowy każdego dziecka w rodzinie - zarówno tego młodszego, jak i starszego, i jest to przeważnie wpływ pozytywny, owocem którego jest silna więź emocjonalna. Zazwyczaj jest ona w stanie przetrwać do czasu osiągnięcia przez dziecko samodzielności i być dla niego źródłem wsparcia w dorosłym życiu.
Na budowanie dobrej relacji pomiędzy rodzeństwem największy wpływ ma postawa rodziców wobec dzieci - czas poświęcany każdemu z nich, stawiane wymagania, sposób komunikowania swoich oczekiwań, docenianie zalet poszczególnych dzieci czy sposób rozwiązywania ich konfliktów i wyciągania konsekwencji. Duże znaczenie mają również: przywiązywanie wagi do celebrowania rodzinnych świąt i uroczystości, sposób spędzania wolnego czasu przez rodzinę, a także relacje pomiędzy rodzicami, partnerami. Dzieci bacznie się im przyglądają i wiele z obserwowanych zachowań przenoszą potem na brata czy siostrę. Stosunki pomiędzy rodzeństwem są też zależne od ich wieku rozwojowego. Przekształcają się z biegiem lat; mogą też ulec przemodelowaniu, gdy zmieni się sytuacja życiowa rodziny.
Co na pewno umacnia dobre relacje pomiędzy rodzeństwem i wpływa na pozytywny klimat w rodzinie:
• Akceptująca postawa rodzica, opiekuna wobec każdego dziecka w rodzinie. Akceptacja okazywana dziecku to dla niego budulec poczucia bezpieczeństwa i własnej wartości. Dziecko akceptowane przez rodzica uczy się akceptować siebie i innych, a więc też brata, siostrę. Pamiętajmy, że akceptacja osoby dziecka nie oznacza, że rodzic zgadza się (a więc akceptuje) na wszystko, co dziecko robi. Mówimy dziecku np. Ciebie kocham, ale nie zgadzam się, nie akceptuję, nie pozwalam na to byś... .
• Jasny, sprawiedliwy rozdział obowiązków domowych, dostosowany do wieku każdego dziecka w rodzinie i konsekwentne egzekwowanie go przez rodziców. Pomocny może być wspólnie sporządzony grafik, umieszczony w widocznym miejscu w mieszkaniu, modyfikowany w miarę potrzeb.
• Indywidualne docenianie zalet, osiągnięć i starań każdego dziecka w rodzinie; unikanie dawania za przykład brata, czy siostry ( Jeśli on może, to dlaczego Ty nie możesz?), bo to generuje negatywne emocje, sprzyja powstawaniu konfliktów pomiędzy rodzeństwem, może zakłócać kształtowanie samooceny, tak u jednej, jak i drugiej strony (zawyżenie - zaniżenie).
• Sprawiedliwe traktowanie rodzeństwa, unikanie faworyzowania jednego z nich. Sprawiedliwie nie oznacza jednakowo, bo dzieci mają różne potrzeby wynikające z etapu ich rozwoju oraz posiadanych cech fizycznych czy osobowych i różne są też ich możliwości. Istotne jest, by żadne dziecko w rodzinie nie czuło się pomijane przez rodziców, mniej dla nich ważne.
• Umiejętne postępowanie w obliczu konfliktów pomiędzy rodzeństwem. Konflikty te są nieuniknione, ponieważ dzieci mogą mieć odmienne temperamenty, potrzeby, zapatrywania. Spełniają one ważną funkcję rozwojową, bo biorąc w nich udział dzieci nawzajem lepiej się poznają, uczą się trudnej sztuki komunikacji, mediacji. Pozwólmy zatem rodzeństwu samodzielnie rozwiązywać spory, nie wchodźmy w rolę arbitra opowiadającego się po jednej ze stron - wkraczajmy wtedy, gdy konflikt przerodzi się w agresję słowną, fizyczną. Dajmy dzieciom przestrzeń do ochłonięcia z emocji i zachęćmy ich do zawarcia kompromisu, pomagajmy w mediacji.
• Pokazywanie dzieciom, swoim przykładem, że przyznanie się do błędu, przeproszenie za wyrządzoną komuś przykrość nie jest oznaką słabości, dyshonoru lecz przejawem empatii, zrozumienia, dojrzałości.
• Organizowanie rodzinnych aktywności - to może być wspólny spacer do ciekawych miejsc lub miejsc, które łączą się z jakimiś pozytywnymi wspomnieniami, piknik na łonie przyrody, gra planszowa, wspólne oglądanie jakiegoś programu telewizyjnego czy starych zdjęć rodzinnych lub cokolwiek innego, co zaangażuje całą rodzinę.
• Celebrowanie rodzinnych tradycji i rytuałów, np. wspólne niedzielne śniadania czy obiady, obchodzenie urodzin, ważnych rocznic rodzinnych, wspólne przygotowywanie posiłków. Ciekawą inicjatywą, służącą budowaniu dobrych relacji pomiędzy rodzeństwem może też być założenie „Rodzinnej kroniki ważnych wydarzeń”, w której dokumentowane będą ważne wydarzenia z życia rodziny. Sięgnięcie do niej po kilku latach z pewnością wzmocni poczucie wspólnoty w rodzinie, pogłębi istniejące więzi.
• Zasięganie opinii dzieci (zwłaszcza tych już nieco starszych, nastoletnich) w sprawach ważnych dla rodziny. Nie kierujmy się znanym powiedzeniem, że dzieci i ryby głosu nie mają. Wsłuchujmy się w głos swoich dzieci.
PAMIĘTAJMY:
Nigdy nie jest za późno na budowanie dobrych relacji pomiędzy swoimi dziećmi lub odbudowanie relacji ze swoim dorosłym rodzeństwem. WARTO!
W ramach akcji TYDZIEŃ RODZEŃSTWA przygotowałam dla waszych pociech taką psychozabawę: JAK DOBRZE ZNASZ SWOJEGO BRATA, SIOSTRĘ?
Jest to krótki zestaw pytań i odpowiedzi dotyczących różnych sfer ich życia. Zachęćcie dzieci do wzięcia udziału w niej. Może to ich zainspiruje do lepszego poznawania siebie nawzajem, skłoni do częstszych kontaktów, wspólnych rozmów. Taka była moja intencja przy opracowywaniu pytań.
Życzę dobrych relacji i dobrych emocji w rodzinie
Krystyna Jokiel
psycholog szkolny
Komentarze
Prześlij komentarz